Wielki Kryzys Gospodarczy 1929: Przerażające Skutki! lipiec 2025

XX wieku to okres prosperity, który miał również swoje odbicie na nowojorskiej giełdzie. Przez cały okres lat dwudziestych indeks Dow Jones wzrósł z 1025,79 punktów w 1920 r. Trwająca hossa została przerwana przez krach na giełdzie, który miał miejsce 24 października 1929 roku. Wówczas indeks Dow Jones spadł o około 12 procent i co do zasady przyjmuje się, iż dzień ten nazywany potocznie „czarnym czwartkiem” zapoczątkował Wielki Kryzys. Pierwszym działaniem rządu było wprowadzenie programu pomocy dla osób pozbawionych pracy. Program ten zapewniał wsparcie finansowe i rzeczowe, które miały ułatwić zdobycie nowej pracy.

Wielki Kryzys 1929-1933 – przebieg i skutki

Skutki wielkiego kryzysu gospodarczego były odczuwalne w każdym sektorze amerykańskiej gospodarki. Skutkiem wielkiego kryzysu, według oceny większości historyków4, było m.in. Dojście Hitlera do władzy w Niemczech, gdzie poziom bezrobocia przekroczył 30%3. W Stanach Zjednoczonych skutki kryzysu zostały złagodzone przez tzw. Warto uwzględnić tło historyczne i społeczne wielkiego kryzysu. Świat znajdował się świeżo po zakończeniu I wojny światowej.

Rekordowe wydatki na B+R w UE. Polska i kraje bałtyckie wśród liderów wzrostu

W Azji i Afryce domagano się przede wszystkim zniesienia kolonializmu i wykorzystywania gospodarczego kolonii przez Wielką Brytanię, Francję i inne państwa. Jak już zaznaczyłem możemy obserwować radykalizację nastrojów oraz wzrost sympatii dla systemów, które dzięki wielkiemu kryzysowi  mogły wywołać wojnę światową i zniszczyć dopiero co odbudowaną Europę. W rolnictwie doszło do dużego spadku cen produktów rolnych, co doprowadziło do bankructwa wielu farm.

Polityka Nowego Ładu (New Deal) w USA – na czym polegała, założenia, historia

Kryzys objął także banki, które były zmuszone ogłosić upadłość. Przejęte nieruchomości czy rzeczy dłużników były mniej warte, ale też trudno było je sprzedać. Podobnie akcje, pod których zastaw udzielano pożyczek, straciły na wartości poniżej wartości pożyczonego przez bank kapitału. Dodatkowo klienci nie tylko nie przynosili do banków gotówki, ale także masowo wypłacali swoje wkłady pieniężne.

Narastało wrzenie w Niemczech, gdzie dwubiegunowy rozwój sympatii społeczeństwa (komunistyczne i faszystowskie) doprowadził Niemcy na skraj wojny domowej. W 1933 roku na fali niezadowolenia społecznego i z pomocą przemysłowców do władzy doszedł Adolf Hitler. Dążył do wspierania małego kapitału i klasy robotniczej, a hasła nacjonalizmu, rasizmu, antysemityzmu i plutokracji trafiały na podatny grunt społeczeństwa niemieckiego. Obalono monarchię, usunięto Primo de Riverę, a do władzy doszły siły lewicowe, które zapowiadając reformę rolną uzyskały poparcie społeczeństwa. Wrzenie rewolucyjne objęło także Austrię, Rumunię i Bułgarię, a w Polsce obóz sanacji umacniał system autorytarny.

XX wieku miały ogromny wpływ na Rynki idą w dół na ostrożność inwestorów kształtowanie się polityki gospodarczej w kolejnych dekadach i wpłynęły na sposób radzenia sobie z późniejszymi kryzysami, takimi jak wielki kryzys 2008. Jednakże ich argumentacja oparta jest głównie na analizie stagflacji, to jest jednoczesnej wysokiej inflacji i wysokiego bezrobocia z początku lat 70. Taka próba zwiększenia PKB w fazie ekspansji musiała skończyć się więc wysoką inflacją przy niezmienionym realnym PKB (to jest PKB liczonym w cenach stałych) i zwiększeniem stopy bezrobocia29.

W listopadzie 1930 coraz więcej banków upadało, co wywarło nacisk na klientach, aby wypłacać swoje depozyty. To powodowało kolejne fale bankructw, a kluczowym momentem okazał się upadek Banku Stanów Zjednoczonych. Mimo że nie był to bank centralny, posiadał on depozyty o wartości ok. 200 mln USD i wywierał duży wpływ na cały system bankowy. Co do zasady w przypadku niewypłacalności banków komercyjnych bank centralny jako pożyczkodawca ostatniej instancji winien jest obniżać stopę procentową po której dokonuje pożyczek. Jak wskazuje Friedman (2002) FED w 1931 roku podniósł stopę dyskontową do najwyższego poziomu w czasie swojej działalności. Przyniosło to kolejne problemy z płynnością finansową a zaufanie do banków jako wiarygodnych instytucji coraz bardziej spadało.

Miliony ludzi straciły pracę, co prowadziło do masowego zubożenia i bezdomności. Produkcja przemysłowa gwałtownie spadła, a wiele fabryk zostało zamkniętych, co dodatkowo pogłębiało problem bezrobocia. Producentów samochodów mocno zyskiwały na wartości, przykładowo akcje spółki Chrysler zyskały 1300% w ciągu kilku lat, akcje producenta odbiorników radiowych Radio Corporation wzrosły z 1,50 $ w 1921 do 570 $ w 1929 roku5. Indeks spółek notowanych na giełdzie w Nowym Jorku podwoił swoją wartość w przeciągu trzech lat przed wybuchem kryzysu.

Wielki kryzys gospodarczy ( na świecie – przebieg

• Gospodarstwa rolne znalazły się w opłakanej sytuacji, zaczął pojawiać się głód.
• Spowodowało to dodatkowy wzrost bezrobocia za naszą zachodnią granicą i niepokoje społeczne.
• Przez co rosły światowe zapasy różnych towarów, które magazynowano ze względu na spadek zapotrzebowania.
• Wielu ludzi straciło swoje oszczędności, ponieważ banki nie były w stanie utrzymać się na powierzchni.
• Minęła od niej niewiele ponad dekada i na rynku można było obserwować dynamiczny wzrost gospodarczy.

W 1930 roku bezrobocie w USA osiągnęło poziom 25%, a liczba ludzi, którzy stracili swoje oszczędności na giełdzie, była ogromna. W 1933 roku wybory prezydenckie w USA wygrał Franklin Delano Roosevelt, który rozpoczął skuteczną walkę ze skutkami kryzysu. Jego działania opierały się głównie na poglądach brytyjskiego ekonomisty Johna Keynesa, który stworzył podstawy interwencjonizmu państwowego. Wielu historyków i ekonomistów podjęło się badania podobieństw między wielkim kryzysem i załamaniem gospodarki globalnej z 2007 roku.

We wrześniu 1930 roku zakazano też imigracji do USA, w celu utrzymania płac i walki z bezrobociem. Praca zaczęła być przez to bardzo droga, co Nick Lisson w konsekwencji doprowadziło do bezrobocia, które w najgorszym momencie kryzysu wynosiło 28,3%. W okresie poprzedzającym wielki kryzys, także pieniądze na inwestycje giełdowe pożyczano po oprocentowaniu znacznie niższym niż przed powstaniem Fedu.

• Zamiast więc obniżać wynagrodzenia, pracodawcy skracali czas pracy.
• Ceny produktów rolnych spadły, a poziom produkcji rolniczej spadł.
• W 1933 roku na fali niezadowolenia społecznego i z pomocą przemysłowców do władzy doszedł Adolf Hitler.
• Prezydent Hoover nie był w stanie zaradzić pogłębiającym się problemom.

Wielki kryzys

W trakcie poprzednich kryzysów rządy amerykańskie nie oddziaływały na gospodarkę, pozostawiając ją bez Norges Bank Investment Management kończy pierwszy handel na Turquoise Bookbuilder ingerencji. Rynki regulowały się więc samodzielnie, co sprawiało, że kryzysy nie były ani dotkliwe ani długotrwałe. Kryzysy były naturalnym katalizatorem nietrafionych inwestycji, pozwalającym na realokację kapitału w przedsięwzięcia rzeczywiście przynoszace zysk. Skutki Wielkiego Kryzysu były długofalowe i miały wpływ nie tylko na USA, ale i na całą gospodarkę światową.

Wielki kryzys gospodarczy 1929 (co to jest, kiedy był)

Oczywiście realizacja takiej polityki gospodarczej wiązała się z dużymi kosztami społecznymi, ale jednocześnie nie wytwarzała warunków do powstania nadprodukcji. Innym krajem, w którym wielki kryzys miał wpływ na sytuację polityczną, była Hiszpania. Tam recesja gospodarcza przyczyniła się do upadku monarchii i ustanowienia w 1931 r. Jednak fatalna sytuacja międzynarodowej gospodarki utrudniała programowi reform. Wybuchła wojna domowa w Hiszpanii, po której dyktatorską władzę w kraju przejął gen. Francisco Franco. Mimo, iż kryzys dotyczył gospodarki, to silnie oddziaływał na kwestie polityczne.